Welkom op de vogelblog van Peter van de Beek



Op deze blog plaats ik mijn vogelmomenten.
Dat zijn fotos die ik maak van onze nederlandse vogels en voorzie van een korte eenvoudige toelichting. Het is even een moment om stil te staan bij onze vogels. Je kunt lezen en zien hoe interessant en mooi ze zijn. Daardoor merk je ook dat ze eigenlijk overal om je heen zijn.
Tevens plaats ik informatie over leuke vogelkijkplaatsen.
Ik hoop dat je door deze vogelmomenten bewuster naar vogels gaat kijken
en dat het beginnende vogelaars helpt bij herkenning en kennisontwikkeling.
Als je de vogelmomenten automatisch wilt ontvangen dan kun je je aanmelden met je emailadres.

dinsdag 25 november 2014

VOGELMOMENT GRAUWE GANS EN KOLGANS

Grauwe gans, Anser anser ( onder) en Kolgans, Anser albifrons (boven) in vlucht

Grauwe gans, Anser anser, Greylag Goose
staatsieportret van de grauwe gans
Kolgans, zie de strepen op de borst en de witte snavelbasis
Kolganzen in weiland, links twee eerste jaars.
nog weinig wit aan de snavel.
Kolgans, Anser Albifrons,Great White-fronted Goose.
In de vlucht zie je goed de strepen op de buik.
Grauwe gans, Anser anser, Greylag Goose.
In vlucht zie je dat er geen strepen zijn op de buik.
nogmaals de grauwe gans in volle glorie


Vanaf de herfst tot in het vroege voorjaar is ons land een ganzenland bij uitstek. Je kunt dan vele soorten overwinterende ganzen zien zoals de brandgans, rotgans, kolgans en de kleine rietgans. Daarnaast zijn er de grauwe gans en de grote canadese gans die hier het gehele jaar aanwezig zijn, alhoewel de brandgans en de kolgans hier ook steeds vaker blijven om te broeden.
In dit vogelmoment wil ik aandacht besteden aan de grauwe gans en de kolgans omdat deze twee op het eerste gezicht vrijwel gelijk zijn en je in deze tijd van het jaar, als je ze samen kunt zien, ook de verschillen goed kunt waarnemen.
Ongeveer dertig jaar geleden was de grauwe gans in ons land een zeldzame broedvogel met ongeveer 100 broedparen. Er werden zelfs grauwe ganzen uitgezet om te voorkomen dat ze als broedvogel uit ons land zouden verdwijnen. Thans worden de aantallen broedparen geschat op meer dan 25.000 en is het aantal overwinteraars spectaculair gestegen tot ongeveer 500.000 stuks (bron SOVON).
De kolgans is altijd een wintergast geweest en een zeer schaarse broedvogel, het eerste broedgeval dateert uit 1980. Ook in de huidige tijd broeden er in ons land slechts een paar honderd paren en daarvan is het grootste deel nog nazaat van kolganzen die zijn vrijgelaten uit gevangenschap toen de kolgans na 1988 niet meer als lokvogel voor de jacht mocht worden ingezet. Het aantal echte wilde broedparen is dus nog kleiner maar de kans dat dit aantal gaat groeien is groot. De aantallen trekvogels zijn daarentegen enorm en worden door SOVON geschat op circa 850.000 stuks, waarmee ons land een toplocatie is voor overwinterende kolganzen.
De totale ganzenpopulatie in ons land van alle soorten wordt geschat op ruim 2 miljoen stuks in het winterseizoen en daarmee is de gans in zijn algemeenheid in 40 jaar tijd uitgegroeid tot het middelpunt van verhitte discussies over het geforceerd terugbrengen van de populaties uit oogpunt van overlast.
De verspreidingsgebieden van beide soorten zijn gelijk en bestaan uit de natte veenweidegebieden in het westen, het Friese merengebied, waddengebied, Groningen, grote rivierengebied en het deltagebied. Overdag foerageren ze op weidegebieden en op akkers. Je ziet ze dan ook wel in gemengde groepen. Het voedsel bestaat uit wortels, knollen, zaden, bladeren maar ook waterplanten. Akkers met restanten van suikerbiet en mais zijn favoriet. Zij overnachten en rusten bij voorkeur op open water omdat ze daar minder kwetsbaar zijn. Vaak zie je dan ook groepen overtrekken als ze van gebied wisselen. De kolganzen vliegen daarbij vaak in mooie V-vormen. De grauwe gans vliegt die kortere afstanden in wat lossere en rommelige groepen.
Beide soorten broeden langs zoet water en het nest wordt gebouwd in een rietkraag, op een eilandje of onder een boom of struik aan de waterkant. Bij beide soorten bestaat het legsel uit 4 tot 6 eieren die in circa 28 dagen door het vrouwtje worden uitgebroed. Het mannetje is belast met de verdediging van de omgeving. Na ongeveer 50 dagen vliegen de jongen uit maar de families blijven tot in de winter bij elkaar.
Tot slot dan nog de belangrijkste verschillen: de kolgans is wat kleiner en heeft duidelijke zwarte strepen op de buik en een forse witte plek aan de snavelbasis. In het veld is dat laatste vaak het meest opvallende kenmerk. 

Iedereen weer bedankt voor de reacties op mijn vorige blog. Opmerkingen, vragen en reacties zijn altijd zeer welkom.

maandag 3 november 2014

VOGELMOMENT EKSTER




Ekster, Pica pica, Magpie
Op zijn favoriete plek in de bosrand 
Op een heel warme dag, na het broedseizoen in een beginnende rui
Altijd alert
gewoon brutaal op het gazon op zoek naar emelten
Het wordt tijd dat ik eens aandacht besteed aan de Ekster. Het is nl. een intelligente vogel met een slecht imago. Hij is vrijwel in iedere tuin aanwezig en er doen veel verhalen de ronde over deze mooie vogel. Iedereen herkent wel een ekster, maar niet zoveel mensen waarderen hem. Als je echter de tijd neemt om hem te bekijken dan zie je een prachtige vogel met zwart wit verenkleed waarover bij goede lichtval een fraaie purpergroene en blauwe glans valt.
Hij heeft een imago van rover die het voorzien heeft op jonge vogeltjes en alle nesten leeghaalt en als hij geen nesten leeghaalt dan scheurt hij de vuilniszak wel open en zorgt zo voor vervuiling. Ook zou hij allerlei glimmende voorwerpen stelen en tot overmaat van ramp eet hij ook nog al het voer op in de tuin.
De ekster is een nieuwsgierige vogel die wel alles wat glimt, wil onderzoeken maar er zijn echter nog nooit glimmende voorwerpen aangetroffen in eksternesten. Hij is een alleseter en zijn menu bestaat vooral uit larven, insecten, emelten, allerlei aangeboden voedsel in tuinen maar ook afval en dode dieren. Tijdens het broedseizoen wordt het menu wel aangevuld met eieren en nestvogels of net uitgevlogen zangvogels, maar zij zijn zeker niet het hoofdbestanddeel van het menu. Uit onderzoek is  gebleken dat er in woonwijken meer vogels sneuvelen door loslopende katten. Het zijn wel opportunisten die zeker een vuilniszak open kunnen pikken als deze vrij toegankelijk is. Het wordt wellicht vaker gedaan door katten.
Tot de 70’er jaren van de vorige eeuw was de ekster vooral een vogel van het buitengebied en grote parken. Half open bossen, weide- en landbouwgebied met veel bosranden waren zijn biotoop. Vanaf de 70’er jaren is de kolonisatie van bewoond gebied snel gegaan.
Thans zijn eksters algemeen in ons land, met uitzondering van dicht beboste gebieden en gebieden waar de havik en/of de zwarte kraai voorkomt. De havik is een aartsvijand van de ekster en zij staan bovenaan op zijn menu. De zwarte kraai is de ekster gemakkelijk de baas en rooft de eieren en de jonge vogels. Daarbij neemt hij voor het broeden ook graag een oud eksternest, waardoor de ekster moet uitwijken naar een andere plek.
In het verleden werd de ekster wel bejaagd waardoor de aantallen behoorlijk achteruit gingen. Na afname van de jacht en toename van het voedselaanbod door de explosie van maisteelt stegen de aantallen weer naar ongeveer 100.000 broedparen tot in de 80er jaren om daarna weer te dalen naar ongeveer 60.000. ( bron: Vogelatalas van SOVON). Die daling wordt wel toegeschreven aan een veranderd mestbeleid in de buitengebieden en de toename van de havik en zwarte kraai.

Het grote bolvormige nest wordt gebouwd in de top van een hoge boom en wordt gevlochten van takken. Het is een vernuftig en stevig bouwsel wat soms wel overkapt is. De 5 tot 9 eieren worden beging april gelegd en door het vrouwtje uitgebroed in 17 tot 19 dagen. Na gemiddeld 27 dagen vliegen de jongen uit. Zij blijven dan als familie vaak nog wel tot in het najaar bij elkaar. Daarna vormen zij vaak kleine groepjes die wat rondzwerven in de buurt van het broedgebied. Na ongeveer twee tot drie jaar zijn ze geslachtsrijp en gaan zij een partner gaan zoeken.

Iedereen weer bedank voor de reacties op mijn vorige blog. Wordt op prijs gesteld. Opmerkingen en vragen zijn welkom.